მეორე გაკვეთილი

ფიუჩერსული კონტრაქტების ისტორია

ფიუჩერსული კონტრაქტების წარმოშობა

ფიუჩერსული კონტრაქტების ისტორია უკავშირდება სავაჭრო ურთიერთობების განვითარებას და რისკების მართვის საჭიროებას. თავდაპირველად, ფიუჩერსული გარიგებები გამოიყენებოდა სასაქონლო ბაზრებზე, სადაც ვაჭრები და მწარმოებლები ცდილობდნენ, შეემცირებინათ ფასთა ცვლილებით გამოწვეული გაურკვევლობა.

იაპონია – 17-ე საუკუნე

პირველი მსგავსი შეთანხმებები იაპონიაში გაჩნდა, სადაც ბრინჯის წარმოება და ვაჭრობა მნიშნელოვან როლს თამაშობდა.

ვაჭრები და ფერმერები შეთანხმდებოდნენ ბრინჯის მიწოდებასა და ფასზე კონკრეტულ დროში, რაც საშუალებას აძლევდათ, თავიდან აეცილებინათ ფასების დიდი ცვლილებები.

ფიუჩერსული კონტრაქტების ფორმალიზაცია
ჩიკაგოს სავაჭრო ბირჟა (CBOT)

1848 წელს, აშშ-ში დაარსდა Chicago Board of Trade (CBOT), რომელიც იყო პირველი ოფიციალური ბირჟა, სადაც ფიუჩერსული კონტრაქტები ფორმალიზდა.

CBOT-ის შექმნამ ხელი შეუწყო ვაჭრობას ისეთი პროდუქტებით, როგორიცაა ხორბალი და სიმინდი.

კონტრაქტების სტანდარტიზაციამ (მაგ., მოცულობა, მიწოდების თარიღი) უფრო უსაფრთხო და გამჭვირვალე გახადა ვაჭრობა.

სავალუტო და ფინანსური ფიუჩერსების გაჩენა

20-ე საუკუნის დასაწყისში ფიუჩერსული კონტრაქტები გავრცელდა ნავთობზე, ოქროზე და სხვა სასაქონლო აქტივებზე.

1970-იან წლებში დაიწყო სავალუტო და ფინანსური ფიუჩერსებით ვაჭრობა, რაც დაკავშირებული იყო Bretton Woods-ის სისტემის დასასრულსა და გაცვლითი კურსების ლიბერალიზაციასთან.

1972 წელს ჩიკაგოში დაარსდა Chicago Mercantile Exchange (CME), სადაც პირველად დაინერგა სავალუტო ფიუჩერსები.

ელექტრონული ვაჭრობის ეპოქა
1990-იანი წლები

ელექტრონული სავაჭრო სისტემების გაჩენამ, როგორიცაა CME-ის Globex, მთლიანად შეცვალა ფიუჩერსული ბაზრები.

ტრეიდერებს შესაძლებლობა მიეცათ, ევაჭრათ 24/7 რეჟიმში მსოფლიოს ნებისმიერი წერტილიდან.

თანამედროვე ფიუჩერსული ბაზრები

დღეს ფიუჩერსებით ვაჭრობა მოიცავს არა მხოლოდ სასაქონლო პროდუქტებს, არამედ ფინანსურ ინსტრუმენტებს, კლიმატურ კონტრაქტებს, კრიპტოვალუტებს და ინდექსებს.

ბაზრები ვითარდება აქტივების მრავალფეროვნების ზრდისა და ახალი ტექნოლოგიების დანერგვის პარალელურად.

ფიუჩერსული კონტრაქტების გლობალური მნიშვნელობა

ფიუჩერსული კონტრაქტები გახდა თანამედროვე ეკონომიკური და ფინანსური სისტემის განუყოფელი ნაწილი. ისინი საშუალებას აძლევენ:

კომპანიებს და ინვესტორებს, მართონ რისკები;

ბაზრებს, უზრუნველყონ ლიკვიდურობა და ფასების სტაბილურობა;

ეკონომიკებს, განვითარდნენ გლობალური ვაჭრობის გაფართოებით.

ისტორიული ეტაპები მოკლედ
დრო | მოვლენა

17-ე საუკუნე | იაპონიის ბრინჯის ბაზრების პირველი გარიგებები

1848 წელი | CBOT-ის დაფუძნება

1972 წელი | სავალუტო ფოუჩერსების გაჩენა CME-ზე

1990-იანი წლები | ელექტრონული ვაჭრობის განვითარება

დღემდე | კრიპტოვალუტებისა და სხვა ახალი აქტივების გაჩენა

ისტორიული კონტექსტის ცოდნა დაგეხმარებათ უკეთ გაიაზროთ, როგორ განვითარდა და როგორ ფუნქციონირებს ფიუჩერსული ბაზრები დღეს.